Wednesday, April 29, 2009

...3


گفتاري درباره‌ي «گفتاري درباره‌ي كامِنت ... »


مدتي پيش اين مطلب را در پروفايلم در سايت «فِيس بوك» گذاشته بودم. الان كه ديگر اكانتم را در آنجا غيرفعال كرده‌ام، تصميم گرفتم آن را اينجا بنويسم.

اگرچه هميشه بسيار سخيف به نظرم مي‌‌آيد كه گفته‌هايي را از ميان چرخ‌دنده‌هاي لُكنَتم بيرون كشم و در پي گفته‌هايي عجولانه گسيل دارم، با اين حال، در ابتدا بنا بود اين نوشته نيز كامنتي باشد بر نُتي با عنوانِ «گفتاري درباره‌ي كامنت ...» نوشته‌ي دوستم اسد احمدي؛ اما به درازا كشيدن حرفهايم، ناگزيرم داشت آن را به شكل نُت در فيس بوك نمايش دهم.

--- كامنت گذاشتن رفتاري است اساساً واكنشي و كم‌‌ارزش؛ همچون واكنشهاي ناگهانيِ نابينايي به صداهاي ناآشنايِ پيرامون در جنگل، كه همواره بِغايت مضحك به نظر مي‌رسد؛ كامنت ‌گذاشتن، واكنشي كورتَرسانه است؛ گويي در تاريكي و ابهام، ناگزير به هر درختي با ترديد و وحشت نزديك، بدان چنگ مي‌زني و در نهايت با آن در مي‌آميزي. كامنت، حتي در گستاخانه‌ترين و ويرانگرانه‌ترين نوعش در حاشيه مي‌نشيند و به متن چشم مي‌دوزد.

--- آري، اين تفسيرِ تقديري پيراموني نيست، يا ترتيبي لاهوتي، كه اول و دوم‌ها، درجه يك و درجه دو‌ها و مرجع و مقلد‌ها را در آن قالب هرمي جاي داده باشد؛ حاشيه براي بقاي خود و ارضاي ميل «جاي گرفتن در وسط»، خود را ابراز و في‌الحال حاشيه بودنش را تأييد و تثبيت مي‌كند. حاشيه از آنجا كه نمي‌تواند تصميمي قاطع بگيرد، كنش ندارد و رفتارش واكنشي است؛ و از همانجاست كه در حاشيه است؛ همچون اين نوشته در حول و حوش متني كه اسد نوشته است. اين همان كامنتي است كه به متن آويزان مي‌شود، يا حتي، يا حداكثر اينكه، سعي مي‌كند بر آن بخزد يا آن را بخَلد.

--- حاشيه جايي است، حاشيه زماني است، حاشيه مَنِشي است، دور از متنِ سلطه؛ و براي هرچه دورتر بودن از گزند متن، گريزي از «در لبه‌ي حاشيه بودن» نيست؛ نه! تصميم راديكال نيز، راهي به ورايِ «متن و پيرامون»ي كه ميَنديشم، نمي‌برد!

او كه در حاشيه است

مدتهاست، غافل از متن

در پيرامون گام بر‌مي‌دارد،

زيستن در آن را مزمزه مي‌كند

بي هيچ سوداي «متن‌بودگي»

تند و لرزان در آن گام بر‌مي‌دارد

و چنين اميد دارد كه روزي

عاقبت از پيرامون بُگريزاندَش

نيرويي كه در هيچ جا نقلي از آن نيست؛

من آن را نيروي «گريز از پيرامون» مي‌خوانمَش

آري، آن روز براي او فرا خواهد رسيد

و هر آنكه مستعد گريز باشد

گريزي فراسويِ متن و حاشيه!

--- پرسشهايي اما باقيست: چرا كامنتها نمي‌توانند با متن هم‌آغوشي نكنند يا در آن نغلتند؟ آيا اساساً از تحتِ چيزي، چيزي خوردن، گاهي لذت بخش است؟ آيا مي‌توان با كثافات سر و كار داشت، بي آنكه آنها را بازتوليد يا غني‌تر كرد؟ براي رهايي از حاشيه نردبان لازم است يا فلاخن، رفيق!؟


4 comments:

بانوبارون said...

درود یاسر عزیز . ممنون که سر زدی . چقدر وبلاگت جالبه . و نوشته هات همچنین . از خوندنشون لذت بردم . منتظر حضورت زین پس هستم . شادزی و بدرود

ستاره*** said...

سلام خوشحالم هستی

همه چی عالیه...

Anonymous said...

سلام
خوبی

همه چی عالیه


خوشحالم هستی.

مسافر said...

سلام . سپاسگذارم از لطفت. در ضمن بلاگ خوبی داری . در غنای آن بکوش.

پاینده باشی